พวกบริษัทนอมินีเหล่านี้จะหาผลประโยชน์เพียงอย่างเดียว โดยไม่สนใจว่าจะใช้ทรัพยากรแบบไหน จะเสียหายเท่าไหร่ ใช้อย่างทิ้งขว้าง ไร้ความรับผิดชอบ เพื่อให้ได้กำไรมากที่สุด

เมืองไทยเป็นดินแดนแห่งการท่องเที่ยว มีนักท่องเที่ยวเข้ามาในประเทศไทยหลายล้านคนต่อปี ทำให้มีรายได้เข้าประเทศเป็นจำนวนมหาศาล อีกทั้งยังสร้างงานและสร้างอาชีพให้กับชาวไทยได้เป็นจำนวนมาก

เมื่อมีผลประโยชน์มากไม่นานนักก็มีชาวต่างชาติหลายชาติเริ่มเห็นว่าสามารถจะหาผลประโยชน์ได้ จึงได้เข้ามาทำธุรกิจที่หลีกเลี่ยงกฎหมายโดยใช้ “นอมินี”หรืออาจจะเรียกว่า “ตัวแทนอำพราง” โดยกลุ่มนอมินีนี้จะมีลักษณะของการเป็นนอมินีที่คนต่างชาตินิยมใช้กันมากในเมืองไทย จะมีอยู่ด้วยกัน 3 รูปแบบหลักๆดังนี้

1.ผ่านนอมินีคู่สมรส

โดยการสมรสกับคนไทยแล้วให้คู่สมรสผู้มีสัญชาติไทยถือครองธุรกิจ สินทรัพย์ อสังหาริมทรัพย์ แทน แต่สิทธิในการใช้ประโยชน์ในที่ดินยังคงเป็นของคนต่างชาติ

2.ผ่านนอมินีทั่วไป

โดยให้บุคคลผู้มีสัญชาติไทยเป็นผู้ทำธุรกิจ หรือทำการทำสัญญากู้ยืมเงิน จำนองหรือทำสัญญาเช่าไว้กับคนต่างชาติ เพื่อเป็นหลักประกันในที่ดินหรืออสังหาฯ ที่คนต่างชาติเป็นผู้ออกเงิน

3.ผ่านนอมินีบริษัท

เป็นการทำธุรกิจจะให้คนไทยทำการจดทะเบียน และมีหลักฐานทางทะเบียนเป็นนิติบุคคลสัญชาติไทย แต่ในทางปฏิบัติแม้ว่าคนไทยถือหุ้นเกินกึ่งหนึ่งก็ตาม แต่อำนาจในการควบคุมการบริหารจัดการยังเป็นของคนต่างชาติโดยคนต่างชาติอาจจะมีหุ้นบุริมสิทธิพิเศษในการควบคุม การบริหารจัดการบริษัท หรือการที่คนต่างชาติให้คนไทยทำสัญญาผูกมัดคู่ขนาน เพื่อเป็นการประกันการคงไว้ ซึ่งอำนาจในการควบคุมและครอบงำโดยคนต่างชาติได้ไม่ยากเลย

ปัญหานอมินีต่างชาติจะเข้ามาทำธุรกิจใน 10 กลุ่ม คือ ธุรกิจโรงแรม, ธุรกิจร้านอาหาร, ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์, ธุรกิจนายหน้าค้าอสังหาริมทรัพย์, ธุรกิจรถเช่า, ธุรกิจสปา, ธุรกิจขายของที่ระลึก, ธุรกิจขายปลีกผ่านอินเทอร์เน็ต, ธุรกิจขายตรง และธุรกิจสินค้าเกษตร โดยจะกระจายอยู่ในจังหวัดท่องเที่ยวของไทย เช่น เกาะสมุย  ภูเก็ต กระบี่ ตราด ชะอำ หัวหิน เชียงใหม่ และเชียงราย เป็นต้น และที่เป็นปัญหาอยู่ในขณะนี้ก็คงหนี้ไม่พ้นธุรกิจที่เกี่ยวกับการท่องเที่ยว ที่มีการเติบโตสูงในกลุ่มนักท่องเที่ยวชาวจีน

กรณีศึกษาธุรกิจนอมินีจีน

ธุรกิจของจีนที่เข้ามาในรูปนอมินีนั้นจะอยู่ในรูปแบบบริษัทนำเที่ยวของคนจีนโดยเราจะรู้จักกันในนาม “ทัวร์ศูนย์เหรียญ” หรือ “Zero-Dollar” เป็นทัวร์ที่มีราคาถูกกว่าต้นทุนมาก หรือบางทัวร์อาจจะไม่จ่ายเงิน ซึ่งเจ้าของทัวร์จะหากำไรจาก ตอนที่พานักท่องเที่ยวเหล่านี้มาเที่ยวประเทศไทยโดยแผงอยู่ในค่าบริการต่างเช่น การแสดงต่างๆ ซื้อของที่ระลึก  ที่พัก อาหาร  ซื้อสินค้ายอดฮิตในหมู่นักท่องเที่ยวจีนทุกคนต้องซื้อกลับบ้าน เป็นต้น โดยจะบวกกำไรไปหลายเท่าตัวเพื่อเป็นกำไรของบริษัทตัวเอง แต่ถ้าหากนักท่องเที่ยวชาวจีนไม่ซื้อก็จะ ข่มขู่ บังคับ หรืออาจจะยึดพาสปอร์ตเพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนกับการใช้จ่ายผ่านทางธุรกิจนอมินีของนักธุรกิจชาวจีน

พวกบริษัทนอมินีเหล่านี้จะหาผลประโยชน์เพียงอย่างเดียว โดยไม่สนใจว่าจะใช้ทรัพยากรแบบไหน จะเสียหายเท่าไหร่ ใช้อย่างทิ้งขว้าง ไร้ความรับผิดชอบ เพื่อให้ได้กำไรมากที่สุด ทำให้แหล่งท่องเที่ยวทาง ธรรมชาติ เช่น ทะเล ป่า ภูเขา เสียหาย และยังสร้างปัญหากับประเทศไทยต้องเสียงบประมาณในการ รักษา พัฒนา และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติเหล่านั้น ให้กลับคืนมาเหมือนเดิม

มีหลายกรณีที่บริษัทนอมินีเกิดปัญหาขึ้น แต่เจ้าของที่เป็นชาวจีนปัดความรับชอบโดยบอกว่าตนเองไม่ใช้เจ้าของบริษัทโดยให้คนไทยที่เป็นนอมินีต้องรับโทษ เรื่องนี้ทำให้ทางประเทศจีนตะหนกและตื่นกลัวการท่องเที่ยวในประเทศไทย จนประเทศต้องสูญเสียรายได้นับหมื่นล้านบาท

การปรับตัวให้อยู่รอดของ SMEs ที่ต้องต่อสู่กับธุรกิจนอมินี

การที่ธุรกิจนอมินีเข้ามารุกหนักในประเทศไทยทำให้ส่งผลกระทบธุรกิจคนไทยอย่างหนัก โดยเฉพาะกลุ่ม SMEs ที่มีขนาดธุรกิจไม่ใหญ่นัก SMEs ต้องทำอย่างไรที่จะผ่านไปวิกฤตนี้ไปได้ เราลองมาดูกันว่ามีอะไรบ้าง

  1. ปรับรูปแบบธุรกิจให้มีความสอดคล้องกับต้นทุนและการแข่งขันที่เพิ่มตัวเพิ่มขึ้น ปรับเปลี่ยนแพ็กเกจของสินค้าและบริการให้น่าสนใจ
  2. เน้นทำตลาดเฉพาะกลุ่ม เลือกจัดทำการตลาดตอบโจทย์ลูกค้ากลุ่มเฉพาะ กลุ่มที่มีกำลังซื้อหรือกลุ่มที่มีอนาคตที่เติบโตได้โดยไม่หว่านไปทุกกลุ่ม เช่น การโฆษณาผ่านสื่อออนไลน์ เนื่องจากเป็นช่องทางหลักที่ตลาดกลุ่มเป้าหมายใช้หาข้อมูล
  3. รักษาภาพลักษณ์ด้วยการรักษาคุณภาพของธุรกิจ ผู้ประกอบการเอสเอ็มอีควรใส่ใจเรื่องคุณภาพของสินค้าและบริการ สร้างความชัดเจนของราคาสินค้าและบริการเพื่อป้องกันการเข้าใจผิดหรือป้องกันการหลอกลวงลูกค้า รวมถึงบุคลากรที่สามารถสื่อสารภาษาต่างประเทศได้จะยิ่งเป็นการดี เพื่ออำนวยความสะดวก สร้างความประทับใจ นำไปสู่การบอกต่อ และแชร์ประสบการณ์การใช้สินค้าและบริการของเรา
  4. ใช้สื่อออนไลน์ ปัจจุบันลูกค้าจะสามารถเข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้มากขึ้น มีการสื่อสารผ่านแอปพลิเคชันต่าง ลูกค้าชาวต่างชาติจะมีการใช้แอปพลิเคชันเพื่อค้นหาข้อมูลสินค้าและบริการในประเทศไทยก่อนเดินทางมาเที่ยว นั้นเป็นช่องทางที่เราจะสื่อสารตรงสู่ลูกค้าเพื่อสร้างความมั่นใจและสบายใจของลูกค้า

การปรับตัวของธุรกิจ SMEs จะส่งผลดีกับผู้ประกอบการเพราะจะช่วยสินค้าและบริการของเรามีมาตรฐานและมีคุณภาพมากขึ้น สร้างประสบการณ์ที่ดี และมีโอกาสที่ลูกค้ากลับมาซื้อสินค้าและบริการซ้ำอีกครั้ง ธุรกิจSMEs ของประเทศไทยควรรักษาคุณภาพเพื่อครองใจลูกค้าได้อย่างดี

สิ่งที่รัฐบาลควรรีบดำเนินการเพื่อช่วย SMEs

1.การแก้ปัญหาระยะสั้น

รัฐบาลควรต้องควบคุมผู้ประกอบการที่มีลักษณะลงทุนร่วมกัน และทำการตรวจสอบนอมินี  ตั้งแต่ก่อนที่จะเกิดปัญหาขึ้น โดยดูตั้งแต่การจดทะเบียนจัดตั้ง หากพบว่าธุรกิจใดมีคนต่างชาติถือหุ้น แม้ไม่เกิน50% ต้องแสดงเอกสารหลักฐานที่มีการร่วมลงทุนจากคนไทยจริง และหลังจดทะเบียนจัดตั้งได้แล้ว มีการจัดทำข้อมูลรายชื่อนิติบุคคลที่ต้องสงสัยหรือเชื่อว่ามีการเอื้อประโยชน์ให้กับคนต่างชาติเพื่อกำหนดเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะติดตามการประกอบธุรกิจ

ปัญหานอมินีที่เกิดขึ้นนั้นมีสาเหตุหนึ่งเกิดจากคนไทยที่ยอมรู้เห็นเป็นใจหรือเห็นแก่ค่าจ้างหรือรู้เท่าไม่ถึงการณ์ยอมให้ความช่วยเหลือสนับสนุนคนต่างชาติ สิ่งสำคัญในการแก้ปัญหานอมินีนั้น คนไทยก็ต้องช่วยกันเป็นหูเป็นตาคอยแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

2.การแก้ปัญหาระยะยาว

ทางรัฐบาล อาจจะต้องมีการปรับปรุงแก้ไข พ.ร.บ.การประกอบธุรกิจของคนต่างชาติที่ใช้มาหลายปีที่ค่อนข้างจะล้าสมัยและยังมีความไม่ชัดเจนในเรื่องของคำนิยาม “คนต่างชาติ” ว่า การทำธุรกิจแบบไหนถึงจะเรียกว่าเป็นธุรกิจของคนต่างชาติ เพราะคำนิยามไม่ชัดเจน ทำให้คนต่างชาติเข้ามาทำธุรกิจที่สงวนไว้ให้กับคนไทยได้ง่าย แม้ว่าจะถือหุ้นไม่เกิน 49%แต่ก็มีสิทธิมีเสียงในการบริหารกิจการได้มากกว่าโดยมีการแต่งตั้งต่างชาติเป็นผู้บริหารธุรกิจทั้งหมด ทำให้มีช่องโหว่ และกำหนดธุรกิจให้ชัดเจนว่าคนต่างชาติสามารถประกอบธุรกิจใดบ้างและต้องในขอบเขตที่กฎหมายกำหนดเท่านั้น

ปัญหานอมินีต่างประเทศนั้น เป็นปัญหาที่เรื้อรังต่อธุรกิจของประเทศไทยมานาน ตั้งแต่การท่องเที่ยวของประเทศไทย เริ่มมีขยายตัวมากขึ้น รวมไปถึงนโยบายของรัฐบาลประเทศไทยได้มีการส่งเสริมให้มีประเทศไทยเป็นจุดศูนย์กลางของการท่องเที่ยวในภูมิภาคนี้ ทำให้มีนักท่องเที่ยวจากต่างประเทศเข้ามาประเทศไทยมากขึ้น จนทำให้มีนักธุรกิจต่างชาติเห็นช่องทางเข้ามาทำธุรกิจแข่งกับคนไทยโดยหลีกเลี่ยงกฎหมายของประเทศไทย

ปัญหาที่เกิดขึ้นทำให้ประเทศไทยเกิดความเสียหายขึ้นอย่างเช่น รายได้ที่เข้าประเทศ ทรัพยากรธรรมชาติ ธุรกิจของคนไทย และที่สำคัญชื่อเสียงของประเทศ มีหลายครั้งที่ธุรกิจนอมินีทำความเสียหายเกิดขึ้นในประเทศไทย แต่เจ้าของที่เป็นชาวต่างชาติหนีกลับต่างประเทศทิ้งให้คนไทยที่เป็นนอมินีรับเคราะห์แทนไป

ดังนั้นวิธีการแก้ปัญหาที่ดีที่สุดไม่ใช่อยู่ที่ภาครัฐ ภาคเอกชน แต่ควรเป็นหน้าที่ของคนไทยทุกคน ที่คอยดูแลอย่าให้นักธุรกิจชาวต่างชาติอย่ามาเปรียบประเทศของเราได้ ไม่มีใครทำลายชื่อเสียงของประเทศนี้ได้นอกจากคนไทยด้วยกันนั้นละที่เป็นคนทำลายมันลงด้วยมือของตัวเอง